Σε ηλικία 95 ετών άφησε την τελευταία του πνοή ο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας Αναστάσιος.

Ο Aρχιεπίσκοπος Αλβανίας είχε εισαχθεί σε νοσοκομείο των Τιράνων εξαιτίας ίωσης που τον ταλαιπωρούσε την 30ή Δεκεμβρίου, ενώ την 3η Ιανουαρίου κρίθηκε αναγκαία η μεταφορά του στην Αθήνα, όπου εισήχθη στο νοσοκομείο Ευαγγελισμός. Ο Μακαριώτατος εκοιμήθη σήμερα, 25 Ιανουαρίου 2025, στις 8:30 π.μ. (ώρα Ελλάδος) συνεπεία πολυοργανικής ανεπαρκείας.

Ο κατά κόσμον Αναστάσιος Γιαννουλάτος, Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας Αναστάσιος ήταν ο φωτισμένος ιεράρχης, ο διακεκριμένος πανεπιστημιακός δάσκαλος, που προτάθηκε για Νόμπελ Ειρήνης κατά τον πόλεμο του Κοσσυφοπεδίου, που αναγέννησε την Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας και είχε σημαντικό ιεραποστολικό, κοινωνικό και συγγραφικό έργο.

Γεννήθηκε στον Πειραιά την 4η Νοεμβρίου 1929. Η μητέρα του ήταν από την Πρέβεζα, ο πατέρας του από τη Λευκάδα, ο παππούς του από την Κεφαλονιά. Μεγάλωσε στην Πρέβεζα κι αργότερα στον Πειραιά.

Σταθμοί στη ζωή του: το 1952, ολοκληρώνει αριστούχος τη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών· το 1960, χειροτονείται διάκονος· τέσσερα χρόνια αργότερα πρεσβύτερος-αρχιμανδρίτης· το 1965-1969, σπουδάζει Θρησκειολογία, Ιεραποστολική και Εθνολογία στα Πανεπιστήμια Αμβούργου και Μαρβούργου· το 1972, εκλέγεται καθηγητής της Ιστορίας των Θρησκευμάτων του Πανεπιστημίου Αθηνών· το 1981-1990, ως τοποτηρητής της Μητροπόλεως Ειρηνουπόλεως (Κένυα, Τανζανία, Ουγκάντα) αναπτύσσει ευρύτατο ιεραποστολικό και κοινωνικό έργο· το 1991 γίνεται ομότιμος καθηγητής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών· το 1992, εκλέγεται Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας· και, το 2005, γίνεται επίτιμο μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Θεολόγος, συγγραφέας, πρώην καθηγητής πανεπιστημίου και αρχιερέας. Ένας από τους προέδρους της κεντρικής επιτροπής του Παγκόσμιου Συμβουλίου Εκκλησιών και επίτιμος πρόεδρος της Παγκόσμιας Διάσκεψης Θρησκευμάτων για την Ειρήνη. Διετέλεσε επίσκοπος Ανδρούσης και Γενικός Διευθυντής της Αποστολικής Διακονίας της Ελλάδος.

Ήταν 24 Ιουνίου του 1992 όταν το Οικουμενικό Πατριαρχείο εξέλεξε ως Αρχιεπίσκοπο της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας τον επίσκοπο Ανδρούσης Αναστάσιο Γιαννουλάτο και η Εκκλησία της Αλβανίας αποκτούσε και πάλι κεφαλή ύστερα από χρόνια.

Με σύνθημα το «Χριστός Ανέστη», ο Αρχιεπίσκοπος φθάνει στην Αλβανία από το 1991 ως Πατριαρχικός Έξαρχος προκειμένου να διαπιστώσει την κατάσταση στην οποία βρισκόταν τότε η Ορθόδοξη Εκκλησία στη χώρα. Η οργάνωσή της ξεκίνησε από μηδενική βάση. Το έδαφός της ήταν κατεξοχήν εχθρικό, καθότι υπήρχε μεγάλη καχυποψία λόγω της ελληνικής καταγωγής του και καμιά εξασφάλιση οικονομικών πόρων. Όμως, ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος εργάστηκε σκληρά όλα αυτά τα χρόνια και έδωσε ελπίδα -ελπιδοφόρο και το σύνθημά του «Χριστός Ανέστη»- και βοήθεια σε όλους ανεξαιρέτως στην Αλβανία, στα χρόνια που κράτησε το πηδάλιο της Εκκλησίας. Προχώρησε στην ανασύσταση και ανασυγκρότηση της Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Αλβανίας, με τη διαμόρφωση αρχικά νέου καταστατικού χάρτη το 2006. Καθόρισε, επίσης, τις σχέσεις της Εκκλησίας με την Πολιτεία με επίσημη Συμφωνία, η οποία έγινε νόμος του κράτους το 2009. Παράλληλα, ξεκίνησε τους αγώνες διεκδίκησης της εκκλησιαστικής περιουσίας την οποία το αθεϊστικό κράτος του Χότζα είχε δεσμεύσει.

Η Αλβανία απέκτησε σχολεία, πανεπιστήμια, ναούς, χώρους εργασίας και παραγωγής έργου για τις υπηρεσίες της Εκκλησίας, οικοτροφεία, πνευματικά κέντρα, χώρους αγάπης και φιλοξενίας για ορφανά και ηλικιωμένους, θεολογική ακαδημία για την εκπαίδευση των στελεχών της, ενώ η Αρχιεπισκοπή άνοιξε την αγκαλιά της όχι μόνο για τους χριστιανούς για τους οποίους έγινε σημείο αναφοράς, αλλά και για όλους όσοι είχαν ανάγκες χωρίς διακρίσεις.

Ο ιεραπόστολος των εθνών ήταν αντεπιστέλλον μέλος της Aκαδημίας Aθηνών από το 1993 έως το 2005 και έκτοτε επίτιμο μέλος της.

Είχε αναγορευθεί επίτιμος διδάκτωρ Θεολογίας: της Θεολογικής Σχολής του Τιμίου Σταυρού, ΗΠΑ (1989), του Τμήματος Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1995) και του St. Vladimir’s Theological Seminary (2003) και του Πανεπιστημίου Κραϊόβας (2006). Ακόμη, υπήρξε επίτιμο μέλος της Θεολογικής Aκαδημίας Mόσχας (1998) και εταίρος της Ορθοδόξου Ακαδημίας Κρήτης (2001). Έλαβε Δίπλωμα π. Δημητρίου Στανιλοάε (η ανώτερη θεολογική διάκριση) του Πανεπιστημίου Βουκουρεστίου (2003). Ακόμη, αναγορεύθηκε επίτιμος διδάκτωρ Φιλοσοφίας: του Tμήματος Iστορίας και Aρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Iωαννίνων (1996), του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Aθηνών (1996), του Tμήματος Πολιτικής Eπιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης της Σχολής των Nομικών, Oικονομικών και Πολιτικών Eπιστημών του Πανεπιστημίου Aθηνών και όλων των Tμημάτων της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Aθηνών (1998), του Tμήματος Διεθνών και Eυρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς (2001), του Tμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Kρήτης (2002), των Τμημάτων Φυσικής, Ιατρικής, Δημοτικής Εκπαιδεύσεως και Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών (2004), του Πανεπιστημίου Βοστώνης (2004), των Τμημάτων Ιατρικής και Γεωπονίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Επίσης, έλαβε το Χρυσούν Μετάλλιον (η ανώτατη διάκριση) του ως άνω Πανεπιστημίου (2005). Τέλος, υπήρξε επίτιμος διδάκτορας του Τμήματος Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου (2007), του Πανεπιστημίου Κορυτσάς (2008), του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας καθώς και εκείνου της Γλώσσας, Φιλολογίας και Πολιτισμού των Παρευξείνιων Λαών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης (2009).

Κυρ. Μητσοτάκης για τον Αρχιεπίσκοπο Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας, Αναστάσιο: Η προσφορά του στην Ορθοδοξία είναι ανεκτίμητη

Την οδύνη του για την απώλεια του Αρχιεπισκόπου Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας, Αναστάσιου εκφράζει σε γραπτή δήλωση του ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης επισημαίνοντας μεταξύ άλλων ότι η προσφορά του στην Ορθοδοξία είναι ανεκτίμητη.

Ακολουθεί ολόκληρη η δήλωση του πρωθυπουργού:

Εκφράζω την οδύνη μου για την απώλεια του Αρχιεπισκόπου Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας Αναστάσιου. Η προσφορά του στην Ορθοδοξία είναι ανεκτίμητη. Με τη σφραγίδα του να μένει ανεξίτηλη όχι μόνο στη γειτονική χώρα. Αλλά σε κάθε γωνιά της γης όπου ζει και αναπνέει ο Ελληνισμός. Μία φωνή που μπορεί να σίγασε. Που θα εκπέμπει, ωστόσο, για πάντα μηνύματα ζωής και ειρηνικής συνύπαρξης.

Γιατί ο Αναστάσιος υπήρξε ταυτόχρονα πνευματικός ταγός και ενεργός υπηρέτης του ανθρώπου και των δικαιωμάτων του. Πότε ως αρωγός των παιδιών της Αφρικής και πότε ως συμπαραστάτης των Ελλήνων φοιτητών που αντιστέκονταν στη δικτατορία. Και, ασφαλώς, ως πρωτεργάτης της Εκκλησίας στην Αλβανία. Πρώτος Αρχιεπίσκοπος εκεί και πρώτος αγωνιστής για τα συμφέροντα της εθνικής μας Ομογένειας.

Είχα την τύχη να γνωρίσω από κοντά και να συνεργαστώ με τον Ιεράρχη που συνδύαζε τον δυναμισμό της πίστης με την φυσική ευγένεια. Όπως και το εθνικό καθήκον με τον αλτρουϊσμό. Μία προσωπικότητα που έγινε γέφυρα συνεννόησης μεταξύ δύο κρατών. Πρόκειται για χαρακτηριστικά που κάνουν το πένθος μας βαρύτερο. Αλλά και την κληρονομιά του Αρχιεπισκόπου ακόμη πιοπολύτιμη για όλους.

Σήμερα οι ομογενείς της Αλβανίας, η πατρίδα και σύσσωμος ο Ελληνισμός θρηνούν για την εκδημία του Αναστάσιου. Είναι σίγουρο, όμως, ότι από αύριο θα εμπνέονται από την ακτινοβόλα δράση και τη διαχρονική σοφία του. Σε μία διαρκή προσπάθεια να μεταφέρουν, όπως έλεγε και ο ίδιος, «από καρδιά σε καρδιά το φως της ελπίδας». Είθε η μνήμη του να είναι αιώνια. ‘Ασβεστη και δημιουργική.

ΠτΔ για εκδημία του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου: Με βαθιά θλίψη αποχαιρετώ μία από τις σπουδαίες μορφές της ορθόδοξης εκκλησίας

Στη δήλωσή της η κυρία Σακελλαροπούλου αναφέρει:

«Με βαθιά θλίψη αποχαιρετώ σήμερα μία από τις σπουδαίες μορφές της ορθόδοξης εκκλησίας, τον Αρχιεπίσκοπο Τιράνων, Δυρραχίου και Πάσης Αλβανίας Αναστάσιο. Μία κορυφαία προσωπικότητα που συνέδεσε τον θεολογικό στοχασμό με την πρακτική της άοκνης προσφοράς, καταλείποντας σπουδαίο ποιμαντικό, κοινωνικό, εκπαιδευτικό και φιλανθρωπικό έργο. Έναν ιεράρχη που αντιτάχθηκε στην μισαλλοδοξία και τον θρησκευτικό φανατισμό, προσβλέποντας στην αλληλοκατανόηση, τον διάλογο, τη συναδέλφωση και την ειρηνική συνύπαρξη των λαών. Οι θρησκειολογικές του σπουδές, οι επιστημονικές του μελέτες, η ιεραποστολική εμπειρία του στην Αφρική και ο ακάματος αγώνας του, παρά τις δυσκολίες, για την ανασυγκρότηση της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας συνιστούν μία υποδειγματική διαδρομή. Η διαρκής στήριξη στην Ελληνική Εθνική Μειονότητα, αλλά και το ενδιαφέρον του για την πρόοδο της αλβανικής κοινωνίας στο σύνολό της χωρίς θρησκευτικές ή φυλετικές διακρίσεις, αφήνουν ανεξίτηλα ίχνη στις καρδιές των ανθρώπων τους οποίους συνέτρεξε, στήριξε και αγάπησε. Οι υψηλές αξίες που όρισαν την πορεία του θα συνεχίσουν πάντα να μας συγκινούν».

Ενός λεπτού σιγή στη Βουλή 

Ενός λεπτού σιγή στη μνήμη του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Τιράνων, Δυραχίου και πάσης Αλβανίας, Αναστάσιου, τήρησε η Βουλή.

Με την έναρξη της συνεδρίασης για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, ο πρόεδρος της Βουλής, Νικήτας Κακλαμάνης ζήτησε από το Σώμα να τηρήσει ενός λεπτού σιγή για την κοίμηση του Αναστάσιου.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ