Η μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση συνεχίζει να προχωρά με ταχείς ρυθμούς παγκοσμίως, με το 2024 να χαρακτηρίζεται δημιουργικό έτος στον τομέα των πωλήσεων, καθώς φέτος κυκλοφόρησαν περίπου 17 εκατ. ηλεκτρικά αυτοκίνητα.

Η ανάπτυξη στον συγκεκριμένο τομέα δεν ήταν ίδια σε όλες τις ηπείρους. Οι πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην Αυστραλία, τη Βραζιλία, τον Καναδά, την Κίνα και την Ινδονησία ήταν ισχυρές, ενώ στη Γερμανία, την Ιταλία, την Ιαπωνία και την Κορέα, μειώθηκαν σημαντικά σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023.

Αρκετές αυτοκινητοβιομηχανίες προσαρμόζουν τα σχέδιά τους για το μέλλον. Για παράδειγμα, η Volvo αναθεώρησε πρόσφατα τον στόχο της ότι το 2030 θα παράγει αποκλειστικά ηλεκτροκίνητα μοντέλα, ενώ τώρα δηλώνει ότι το 10% των μοντέλων της θα είναι υβριδικά. Πρόσφατες αναφορές κάνουν λόγο ότι και άλλες αυτοκινητοβιομηχανίες, όπως η Toyota, η Mercedes και η Stellantis ενδέχεται να επανεξετάσουν τις βραχυπρόθεσμες προβλέψεις για τις πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα αναμένεται να αντιπροσωπεύουν περίπου το 45% των πωλήσεων αυτοκινήτων το 2030 και το 55% το 2035. Ωστόσο, ένας κρίσιμος παράγοντας στον ρυθμό ανάπτυξης στις αγορές είναι να γίνουν πιο προσιτά. Αν και τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα επί του παρόντος έχουν συχνά χαμηλότερο κόστος συντήρησης και μετακίνησης, ακόμη θεωρούνται αρκετά ακριβά, ιδίως όταν δεν υπάρχουν επιδοτήσεις.

Ωστόσο το 2023, περίπου το 60% των ηλεκτρικών αυτοκινήτων που κυκλοφόρησαν στην Κίνα είχαν ήδη τιμές χαμηλότερες από αυτές των αντίστοιχων κινητήρων εσωτερικής καύσης, ενώ το 95% των μικρών αυτοκινήτων που πωλήθηκαν στη χώρα το πρώτο εξάμηνο του 2024 ήταν ηλεκτρικά μοντέλα.

Αντίθετα, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα που πωλούνται στην Ευρώπη είναι μεγαλύτερα premium μοντέλα που παραμένουν ακριβότερα από τα αντίστοιχα συμβατικά. Το 2022 και το 2023, τα ηλεκτρικά οχήματα που πωλήθηκαν κόστιζαν περίπου 40% περισσότερο από τα συμβατικά αυτοκίνητα, παρά τις μειώσεις στις μέσες τιμές των μπαταριών. Μια έρευνα του 2023 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπίστωσε ότι η τιμή αγοράς παραμένει το κύριο εμπόδιο που εμποδίζει τους ευρωπαίους καταναλωτές να αγοράσουν ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Η μέση τιμή που ήταν διατεθειμένοι να πληρώσουν οι καταναλωτές ήταν 20.000 ευρώ.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, τα ασφάλιστρα των ηλεκτρικών αυτοκινήτων μειώθηκαν κατά 50% το 2022 και 20% το 2023, προκειμένου να δοθεί ένας επιπλέον λόγος απόκτησης ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Όμως τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι ακόμη ακριβότερα από τα συμβατικά. Στην Ινδία, η εγχώρια κορυφαία αυτοκινητοβιομηχανία Tata κυκλοφόρησε μερικά ηλεκτρικά μοντέλα με τιμές κάτω από $15.000 το 2023, όταν εκεί ένα μέσο συμβατικό αυτοκίνητο στοιχίζει κοντά στα $7000.

Εν μέσω σκληρού ανταγωνισμού στην Κίνα, με επικεφαλής την πρωτοπόρο BYD, αλλά και άλλες μεγάλες κινεζικές εταιρείες, οι αυτοκινητοβιομηχανίες μειώνουν γρήγορα τις τιμές για να μείνουν μέσα στον ανταγωνισμό. Επιπλέον, ορισμένες αυτοκινητοβιομηχανίες ανακοινώνουν μικρότερα και φθηνότερα μοντέλα. Στην ευρωπαϊκή αγορά, η κυκλοφορία νέων, πιο προσιτών ηλεκτρικών μοντέλων έχει προγραμματιστεί να ευθυγραμμιστεί με τους κανονισμούς ρύπων. Το 2025 οι στόχοι των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην Ευρωπαϊκή Ένωση γίνονται αυστηρότεροι και σε περίπτωση που επιβληθούν τα πρόστιμα αυτά θα είναι δυσβάστακτα. Ήδη πολλές αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν εξαγγείλει πολλά ηλεκτρικά μοντέλα κάτω των 25.000 ευρώ.

Καθώς οι αρχικές τιμές των καινούριων ηλεκτρικών αυτοκινήτων πέφτουν, τα μεταχειρισμένα γίνονται ακόμη φθηνότερα. Από τα μέσα του 2024, η μέση τιμή των μεταχειρισμένων ηλεκτρικών αυτοκινήτων ήταν πάνω από τα $33.000 στις Ηνωμένες Πολιτείες, σημειώνοντας πτώση άνω του 20% από έτος σε έτος. Ελεύθερη πτώση αναμένεται να έχουν τα μεταχειρισμένα ηλεκτρικά το νέο έτος και στην Ευρώπη, ειδικά τώρα που λήγουν τα συμβόλαια πολλών εταιρειών μίσθωσης και θα έχουν αδιάθετα χιλιάδες ηλεκτρικά αυτοκίνητα.

Εν τω μεταξύ, τα προγράμματα μίσθωσης των εταιρειών μπορούν να δώσουν πολλές λύσεις σε πολλούς καταναλωτές να αποκτήσουν ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο, χωρίς προκαταβολή, παρά μόνο πληρώνοντας δόσεις και έχοντας παράλληλα την δυνατότητα να το αλλάξουν μετά το τέλος του συμβολαίου χωρίς κόστος.

Ωστόσο, οι πρόσφατοι δασμοί στις εισαγωγές ηλεκτρικών αυτοκινήτων από την Κίνα, που υιοθετήθηκαν από χώρες και περιοχές όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση, τον Καναδά και τις ΗΠΑ, θα μπορούσαν να περιορίσουν βραχυπρόθεσμα τη διαθεσιμότητα προσιτών μοντέλων.

Τέλος, η τιμή δεν είναι ο μόνος παράγοντας που επηρεάζει στην απόκτηση ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου. Η αυτονομία ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου παίζει σημαντικό ρόλο, όπως και οι υποδομές φόρτισης. Εάν δεν υπάρχουν αυτές, τότε ουσιαστικά το κόστος μετακίνησης ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου είναι υψηλό και σε πολλές περιπτώσεις ασύμφορο.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ