H διεθνής κοινότητα παρακολουθεί ανήσυχη εδώ και αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα την εκτόξευση των τιμών βασικών προϊόντων: από τα πορτοκάλια της Βραζιλίας στο κακάο της δυτικής Αφρικής και από τις ελιές της νότιας Ευρώπης στον καφέ του Βιετνάμ οι τιμές έχουν πάρει την ανιούσα.

Η αυξητική αυτή τάση εν πολλοίς οφείλεται στην κλιματική κρίση, η οποία επηρεάζει σημαντικά τις σοδειές και μειώνει την προσφορά. Σύμφωνα μάλιστα με το think tank Energy and Climate Intelligence Unit, το 1/3 της αύξησης της τιμής βασικών προϊόντων ήταν αποτέλεσμα της κλιματικής κρίσης.

Την ίδια ώρα, μελέτη της ΕΚΤ επισημαίνει ότι ο παγκόσμιος πληθωρισμός τροφίμων για τα επόμενα δέκα χρόνια θα μπορούσε να αγγίξει το 3,2% ετησίως, ως αποτέλεσμα της ανόδου της θερμοκρασίας. Μια τέτοια άνοδος θα σήμαινε αύξηση του ετήσιου συνολικού πληθωρισμού έως και 1,18% έως το 2035, διαπιστώνει η μελέτη, η οποία χρησιμοποίησε ιστορικά στοιχεία από 121 χώρες από το 1996 έως το 2021 για να μοντελοποιήσει μελλοντικά σενάρια πληθωρισμού.

Το ερώτημα είναι κατά πόσο τα «εφιαλτικά» αυτά σενάρια επηρεάζουν τη νομισματική πολιτική των κεντρικών τραπεζών, οι οποίες εξαιρούν τις τιμές ενέργειας και τροφίμων από τον δομικό πληθωρισμό, ένα μέγεθος που παρακολουθούν στενά για τη διαμόρφωση των επιτοκίων.

Καθώς όμως η κλιματική κρίση ασκεί αυξανόμενες πληθωριστικές πιέσεις, το debate για το εάν οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να παρακολουθούν τα πάνω κάτω των τιμών τροφίμων εντείνεται.

Ο Frederic Neumann, επικεφαλής οικονομολόγος της HSBC στην Ασία, τονίζει στους Financial Times ότι οι συχνές αναταραχές στον εφοδιασμό τροφίμων θα αναγκάσουν τις κεντρικές τράπεζες να αντιδράσουν οδηγώντας σε μεγαλύτερη μεταβλητότητα των επιτοκίων. Ο ίδιος σημειώνει ότι η αύξηση των επιτοκίων σε μια περίοδο που αυξάνονται και οι τιμές των τροφίμων ενέχει κινδύνους και δεν είναι πάντα αποτελεσματική.

Άλλοι οικονομολόγοι υπογραμμίζουν ότι οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να αυξήσουν τα επιτόκια όχι τόσο για να περιορίσουν την αύξηση των τιμών προϊόντων διατροφής, αλλά και για να μην πάρουν την ανιούσα όλα τα υπόλοιπα προϊόντα.