«Νεκρός ο Ιρανός πρόεδρος Ραϊσί» είναι ο τίτλος που κάνει τον γύρο του διαδικτύου τις τελευταίες ημέρες, καθώς δεκάδες ειδησεογραφικά μέσα αναμεταδίδουν εικόνες και δηλώσεις που ακολούθησαν τη συντριβή ελικοπτέρου που είχε ως απότοκο τον θάνατο του Εμπραχίμ Ραϊσί και οκτώ ακόμα επιβατών, μεταξύ άλλων του υπουργού Εξωτερικών του Ιράν, Χοσεΐν Αμιραμπντολαχιάν.

Την εξουσία αναλαμβάνει ο πρώτος αντιπρόεδρος Μοχαμάντ Μοχμπέρ, ο οποίος, βάσει συντάγματος, θα οδηγήσει τον ιρανικό λαό στις κάλπες εντός των επόμενων 50 ημερών. Παρότι ο θάνατος του προέδρου Ραϊσί αποτελεί ένα τραγικό συμβάν, μια ερώτηση που με τη μία γεννάται είναι η εξής: Τι μέλλει γενέσθαι με το γεωπολιτικό θερμόμετρο της Μέσης Ανατολής και ποιος ο αντίκτυπος στην παγκόσμια οικονομία;

Ανώτατος Ηγέτης vs Πρόεδρος Ιράν

Κάποιοι αποκάλεσαν το Ιράν «ακέφαλο» μετά τον θάνατο του προέδρου του. Το κατά πόσο αυτός ο ισχυρισμός ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα είναι άλλη υπόθεση.

Ο πρόεδρος του Ιράν αποτελεί ουσιαστικά το νούμερο δύο στην κυβέρνηση. Παρότι ο ρόλος του είναι καθοριστικός για τα καθημερινά θέματα που απασχολούν τη χώρα, η εξουσία εν τέλει εναποτίθεται στα χέρια του Ανώτατου Ηγέτη, ειδικά όσον αφορά θέματα ασφαλείας.

Από την ίδρυση του Ιράν, έχουν υπάρξει μόλις δύο Ανώτατοι Ηγέτες. Από το 1989 έως και σήμερα, ο τίτλος ανήκει στον Αγιατολλάχ Σεγιέντ Αλί Χοσσαϊνί Χαμενεΐ.

Συνεπώς, μετά τη λήξη της πενταήμερης περιόδου θρήνου ‒τον οποίο ενδέχεται να μη συμμερίζονται όλοι‒ που κήρυξε ο Ανώτατος Ηγέτης, το Ιράν θα είναι και επισήμως έτοιμο να προχωρήσει μπροστά. Μάλιστα, η προσέγγισή του σε θέματα εξωτερικής πολιτικής αναμένεται να είναι «business as usual».

Εξωτερική πολιτική: Το βλέμμα σε Χούθι, Χεζμπολάχ και Χαμάς

Από τις δεκάδες εξτρεμιστικές ομάδες και οργανώσεις που υποστηρίζει το Ιράν, τρεις είναι εκείνες που κεντρίζουν περισσότερο τα βλέμματα: οι Χούθι της Υεμένης, η Χεζμπολάχ του Λιβάνου και η Χαμάς της Παλαιστίνης.

Το «business as usual» του Ιράν αναμένεται να είναι ακριβώς όπως ακούγεται. Η άμεση και έμμεση στήριξη στη Χαμάς στην Παλαιστίνη θα συνεχιστεί, με τη Χεζμπολάχ να έχει στο στόχαστρό της το Ισραήλ και τους Χούθι να εμμένουν στις επιθέσεις εναντίον εμπορικών πλοίων.

Από την άλλη, η κατάσταση στο εσωτερικό του κράτους θα είναι πιο πολυτάραχη τις επόμενες εβδομάδες. Οι επικείμενες εκλογές θα οδηγήσουν στην εκλογή νέου προέδρου (με τις ευχές του Ανώτατου Ηγέτη). Τα διεθνή ειδησεογραφικά μέσα ποντάρουν στην ανάληψη της προεδρικής εξουσίας από κάποια συντηρητική πολιτική φιγούρα, που θα ταιριάζει στο προφίλ του εκλιπόντος. Ένα πράγμα παραμένει σίγουρο: ότι και στην επόμενη μέρα του Ιράν οι προοδευτικές φωνές θα παραμείνουν στο παρασκήνιο. Εωσότου, ίσως, ένα νέο περιστατικό «Mahsa Amini» ωθήσει τον κόσμο να αναζητήσει μια πιο προοδευτική προσέγγιση.

*Με πληροφορίες από BBC, Sky News, NBC