21 Aυγούστου 2022: Παγκόσμια Ημέρα Φάρων

Featured, Ναυτικός Πολιτισμός
21.08.2022

21 Aυγούστου 2022: Παγκόσμια Ημέρα Φάρων

Η παρουσία τους επιβλητική, δεσπόζει στο θαλασσινό τοπίο. Κάποτε με τη «λάμψη» του νυχτερινού «φωτός» τους καθοδηγούσαν τους ναυτικούς σηματοδοτώντας το τέλος ενός ταξιδιού και την επιστροφή στην ασφάλεια της στεριάς.

Η Παγκόσμια Ημέρα Φάρων γιορτάζεται κάθε χρόνο την τρίτη Κυριακή του Αυγούστου. Θεσπίστηκε το 2003, με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης Φαροφυλάκων.

Πήραν το όνομά τους από το ομώνυμο νησί στον κόλπο της Αλεξάνδρειας, που φιλοξενούσε έναν φωτεινό πύργο, κατασκευασμένο από τον Σώστρατο τον Κνίδιο το 282 π.Χ., ένα από τα Επτά Θαύματα του αρχαίου κόσμου και το πιο υψηλό οικοδόμημα μετά τις πυραμίδες του Χέοπα. Αλλά και ο πυρσός που έφερε στο χέρι του το άγαλμα του θεού Απόλλωνα στο λιμάνι της Ρόδου (3ος π.Χ. αι.) χρησίμευε ως οδηγός για τα πλοία.

Η ελληνιστική ρίζα της λέξης μεταφέρθηκε και σε λατινογενείς γλώσσες και συναντάται μέχρι σήμερα ως phare, farol ή faro.

Συνυφασμένοι με τη ναυτική ζωή και σημείο αναφοράς για τους ανθρώπους της θάλασσας, οι καταγεγραμμένοι πέτρινοι ελληνικοί φάροι και φανοί σήμερα είναι 144, από τους οποίους μόνο οι 58 είναι επανδρωμένοι ή επιτηρούμενοι. Οι περισσότεροι είναι κτισμένοι στα τέλη του 19ου – αρχές 20ου αιώνα, αλλά δυστυχώς παρουσιάζουν σημαντικές ζημιές. Από αυτούς, 46 έχουν χαρακτηρισθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού ως νεότερα διατηρητέα ιστορικά μνημεία και πολλά ναυτιλιακά ιδρύματα έχουν σταθεί αρωγοί στην προστασία της μοναδικής αρχιτεκτονικής και ομορφιάς τους.

Δεν είναι λίγες οι φορές που η τέχνη και η λογοτεχνία έχουν εμπνευστεί από τη μυστηριακή αύρα που δίνουν οι φάροι στο τοπίο, καθώς η στιβαρή δομή τους έρχεται σε αντίθεση με τον μοναχικό χαρακτήρα τους. Από την άλλη, το «φως» που εκπέμπουν μέσα στη νύχτα ή την ομίχλη συχνά παίρνει έντονα συμβολιστική χροιά για να αποδώσει την ελπίδα, το ασφαλές καταφύγιο, το τέλος μιας επικίνδυνης περιπέτειας.

Δύσκολο να επιλέξει κανείς τους πιο όμορφους από τους φάρους που δεσπόζουν σήμερα στο θαλασσινό τοπίο της χώρας μας. Ας αφήσουμε τις φωτογραφίες και τα βίντεο να μιλήσουν από μόνα τους.

Φάρος Χανίων

Από τους παλαιότερους φάρους επί ελληνικού εδάφους, στέκεται αλώβητος στο ενετικό λιμάνι εδώ και μίση χιλιετία. Η τελευταία προσθήκη έγινε από τους αιγύπτιους που του έδωσαν μορφή μιναρέ, με γυάλινο πυργίσκο και εσωτερική σκάλα. — Από τους παλαιότερους φάρους επί ελληνικού εδάφους, στέκεται αλώβητος στο ενετικό λιμάνι εδώ και μίση χιλιετία. Η τελευταία προσθήκη έγινε από τους Αιγύπτιους που του έδωσαν μορφή μιναρέ, με γυάλινο πυργίσκο και εσωτερική σκάλα.

Φάρος Κεφαλονιάς

Χτίστηκε το 1828 όσο το νησί τελούσε υπό αγγλική διοίκηση λίγα χρόνια μετά την ελληνική επανάσταση. Έχει ύψος 8 μέτρα. Καταστράφηκε ολοσχερώς στο σεισμό του 1953 και ξαναχτίστηκε σύμφωνα με την αρχική του μορφή.

Φάρος Ταινάρου

Κατασκευάστηκε από τους Γάλλους το 1882 και λειτούργησε για πρώτη φορά το 1887. Είναι ο νοτιότερος φάρος της ηπειρωτικής ανατολικής Ευρώπης.

Φάρος Τουρλίτη (Άνδρος)

Από τους πιο εντυπωσιακούς φάρους της χώρας, καθώς είναι χτισμένος σε έναν βράχο μέσα στην θάλασσα. Κατασκευάστηκε το 1887 και βρίσκεται απέναντι από τη Χώρα της Άνδρου.

Φάρος Σίδερος (Κέρκυρα)

Κατασκευάστηκε το 1822 από τους Άγγλους την εποχή της Ιονίου Επτανησιακής Πολιτείας. Το 1841 καταστράφηκε από τους Γερμανούς και λειτούργησε ξανά το 1944. Σήμερα ο φάρος είναι αυτόματος με φωτοβολία 13 ναυτικά μίλια. — Κατασκευάστηκε το 1822 από τους Άγγλους την εποχή της Ιονίου Επτανησιακής Πολιτείας. Το 1841 καταστράφηκε από τους Γερμανούς και λειτούργησε ξανά το 1944. Σήμερα ο φάρος είναι αυτόματος με φωτοβολία 13 ναυτικών μιλίων.

Φάρος Σαπιέντζα

Χτίστηκε το 1885 και βρίσκεται στο ομώνυμο νησί των Μεσσηνιακών Οινουσσών. Έχει ύψος 8 μέτρα και εστιακό ύψος 110 μέτρα. Βίντεο: Παναγιώτης Χατζητζάνος

Φάρος Μαλέα

Βρίσκεται στο νοτιότερο άκρο της Πελοποννήσου. Κατασκευάστηκε το 1883 με ύψος 15 μέτρα. Στις μέρες μας είναι γνωστός κι ως κάβο-Μαλιάς ή Ξυλοχάφτης λόγω των πολλών πλοίων που βυθίστηκαν πλησίον του. Πηγή: Μανώλης Κυριακόπουλος — Βρίσκεται στο νοτιότερο άκρο της Πελοποννήσου. Κατασκευάστηκε το 1883 με ύψος 15 μέτρα. Στις μέρες μας είναι γνωστός κι ως Κάβο Μαλιάς ή Ξυλοχάφτης λόγω των πολλών πλοίων που βυθίστηκαν πλησίον του.
Φωτό: Μανώλης Κυριακόπουλος

Φάρος Καυκαλίδας

Βρίσκεται στο ομώνυμο νησάκι μεταξύ Πελοποννήσου και Ζακύνθου στο Ιόνιο Πέλαγος. Κατασκευάστηκε το 1906 με εστιακό ύψος 19 μέτρα. Βίντεο: John Haanity