Ο κ. Βασίλης Παπαγιαννόπουλος, Διευθυντής της Common Progress Co. Na Ltd., αναφέρεται στην ανταγωνιστικότητα του ελληνικού νηολογίου, στις προοπτικές συμπράξεων και συνεργειών μεταξύ εταιρειών με μικρότερους υπό διαχείριση στόλους και στις συνθήκες που αλλάζουν το μοντέλο διοίκησης της ελληνικής ναυτιλίας

1. Το ελληνικό νηολόγιο προσέφερε για πολλές ναυτιλιακές οικογένειες, ειδικά με μακροχρόνια παρουσία, πλεονεκτήματα που το καθιστούσαν ανταγωνιστικό σε σχέση με άλλα νηολόγια. Ποια είναι τα κριτήρια επιλογής μιας σημαίας σήμερα και τι καθιστά, ειδικά για τη δική σας εταιρεία, το ελληνικό νηολόγιο ακόμη ανταγωνιστικό;

Ως εταιρεία προτιμούσαμε και προτιμούμε το ελληνικό νηολόγιο και είχαμε μέχρι προσφάτως, το 2017 για την ακρίβεια, όλα μας τα πλοία ανεξαιρέτως από το 1985 εγγεγραμμένα σε αυτό. Τα κριτήρια επιλογής μιας σημαίας σήμερα είναι αυτά που ήταν πάντα, δηλαδή ένας συνδυασμός ποιοτικών, ποσοτικών και πρακτικών κριτηρίων. Τα ποιοτικά έχουν να κάνουν με την εικόνα που συνεπάγεται η χρήση μιας τέτοιας σημαίας για το πλοίο που τη χρησιμοποιεί. Τα ποσοτικά και πρακτικά έχουν να κάνουν με το κόστος λειτουργίας που προκύπτει από τους κανονισμούς της σημαίας, με τις υπηρεσίες που προσφέρει μια σημαία αλλά και τη λειτουργικότητα της σημαίας.

Το ελληνικό νηολόγιο, παρότι πληροί τα ποιοτικά χαρακτηριστικά, τα τελευταία χρόνια δεν ήταν λειτουργικό. Αντιμετωπίζαμε μεγάλη δυσκολία στη συμπλήρωση των οργανικών συνθέσεων με μεγάλο κόστος για την λειτουργία μας, το οποίο αυξήθηκε ακόμα περισσότερο με την πρωτοφανή φορολογία στους αλλοδαπούς ναυτικούς. Αυτοί ήταν και οι βασικοί λόγοι για τους οποίους αναγκαστήκαμε να στραφούμε και εμείς για πρώτη φορά σε άλλο νηολόγιο.

Οι τελευταίες πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της σημαίας είναι πραγματικά αξιόλογες και σημαντικότατες. Είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, δίχως αμφιβολία, και δικαιώνουν την απόφαση να διατηρήσουμε το μεγαλύτερο μέρος του στόλου μας σε αυτήν. Οι προσπάθειες όμως δεν πρέπει να σταματήσουν εδώ. Το νηολόγιο έχει να ανταγωνιστεί τις άλλες κοινοτικές σημαίες και πρέπει να βρεθεί η κατάλληλη οργάνωση και να δοθούν τα κατάλληλα κίνητρα για το πετύχουμε αυτό και για να έχει η προσπάθεια διάρκεια. Και βεβαίως το σημαντικότερο όλων, αν πραγματικά θέλουμε το νηολόγιο αλλά και η ελληνική ναυτιλία να έχουν μέλλον, είναι να στηρίξουμε, να επισπεύσουμε και να εντείνουμε τις προσπάθειές μας για ποσοτική και ποιοτική αναβάθμιση της ναυτικής εκπαίδευσης στη χώρα μας με κάθε τρόπο συμπεριλαμβανομένων και των ιδιωτικών ναυτικών ακαδημιών. Δυστυχώς για δεκαετίες η ναυτική εκπαίδευση ήταν χαμηλά στις προτεραιότητες την πολιτείας και τον αρμοδίων φορέων με τα ανάλογα αποτελέσματα.

Πιστεύω πως η ανάπτυξη του ναυτιλιακού cluster γενικότερα αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση και ευκαιρία για την χώρα μας. Η ανάπτυξη όμως ιδιαιτέρως της ναυτικής εκπαίδευσης είναι ζωτικής σημασίας.

2. Θεωρείτε ότι στο μέλλον το ελληνικό νηολόγιο και ο Έλληνας ναυτικός θα προτιμώνται κυρίως από εταιρείες διαχείρισης δεξαμενόπλοιων; Λαμβάνοντας υπόψη ότι σημαντική μερίδα νέων Ελλήνων προτιμούν να ναυτολογηθούν σε δεξαμενόπλοια, πώς μπορεί μια εταιρεία διαχείρισης φορτηγών πλοίων να προσελκύσει ικανό αριθμό αξιόλογων Ελλήνων ναυτικών;

Είναι αλήθεια πως οι νέοι Έλληνες ναυτικοί προτιμούν να ναυτολογούνται σε δεξαμενόπλοια παρά σε φορτηγά, αλλά πάντα υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι εκτιμούν τις σχέσεις που μπορούν να καλλιεργήσουν σε μια μακρόβια και δυναμική επιχείρηση σαν και τη δική μας, με παράδοση στην ελληνική σημαία. Παράλληλα, η μισθολογική διαφορά μεταξύ των διαφόρων τύπων πλοίων μειώνεται συνεχώς, ενώ η πλειοψηφία των εταιρειών στην Ελλάδα έχει πλοία ξηρού φορτίου και άρα δημιουργούνται πολύ αξιόλογες προοπτικές για τους νέους που επιλέγουν να σταδιοδρομήσουν αποκτώντας εξειδίκευση σε τέτοια πλοία.

3. Οι ελληνικών συμφερόντων διαχειρίστριες και πλοιοκτήτριες εταιρείες με έως και δέκα πλοία στη διαχείρισή τους αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής ναυτιλιακής οικογένειας. Θεωρείτε, με τις δυσκολίες ως προς την εξεύρεση χρηματοδότησης για ανανέωση του στόλου, ότι πολλές εταιρείες θα οδηγηθούν, εκούσια ή ακούσια, σε συνέργειες και συμπράξεις;

Όχι απαραίτητα και δεν θεωρώ πως υπάρχουν αυτή τη στιγμή δυσκολίες χρηματοδότησης για αξιόπιστες εταιρείες, ανεξαρτήτως μεγέθους. Οι αξιόπιστες εταιρείες συνεχίζουν να έχουν πολύ καλή πρόσβαση σε χρηματοδότηση. Στο παρελθόν, όταν υπήρχαν κενά χρηματοδότησης σε διεθνείς τομείς, όπως η ελληνική ναυτιλία, τα κενά αυτά καλύπτονταν και νομίζω πως οι χρηματοδοτικοί κύκλοι στη ναυτιλία ακολουθούν σε γενικές γραμμές την πορεία της ναυλαγοράς. Στις κακές εποχές, κάποιοι χρηματοδοτικοί οργανισμοί για ιδιαίτερους λόγους κάθε φορά εγκαταλείπουν τη ναυτιλιακή χρηματοδότηση γενικά, ενώ την ίδια στιγμή κάποιοι άλλοι ξεκινούν να εκμεταλλεύονται τις ευκαιρίες που δημιουργεί μια τέτοια κατάσταση.

Όταν οι εποχές είναι καλές, η δυναμική αυτή συνήθως αντιστρέφεται. Η ελληνόκτητη ναυτιλία έχει αποδείξει την ικανότητα της να διαχειρίζεται επιτυχώς τα δεδομένα της εκάστοτε εποχής. Αν κάτι οδηγήσει σε συνέργειες και συμπράξεις, ίσως αυτό να είναι οι διαρκώς επαχθέστεροι νέοι κανονισμοί για τη λειτουργία των εταιρειών, γιατί αυξάνουν πολύ το κόστος και δυσχεραίνουν τη διαχείριση δυσανάλογα για τις μικρότερες εταιρείες.

4. Θεωρείτε ότι το μοντέλο της διοίκησης που εφάρμοσαν με σημαντική επιτυχία οι προηγούμενες και άξιες γενιές της ελληνικής ναυτιλίας μπορεί να συνεχιστεί; Ποιες αλλαγές στο μάνατζμεντ και ποιες τεχνολογικές καινοτομίες θα πρέπει να αγκαλιάσουν οι νεότερες γενιές που θα διοικήσουν τους επιτυχημένους ναυτιλιακούς οίκους του μέλλοντος;

Το βασικό μοντέλο είναι αυτό που έκανε την ελληνική ναυτιλία αυτό που είναι, και αυτό πιστεύω πως μπορεί και πρέπει να συνεχιστεί. Οι όποιες τεχνολογικές καινοτομίες και αλλαγές στο μάνατζμεντ θα πρέπει να έρθουν συμπληρωματικά στο υπάρχον μοντέλο.

Τις καινοτομίες θα μας τις υπαγορεύσουν, νομίζω, οι όποιες αλλαγές στην τεχνολογία των συστημάτων πρόωσης των πλοίων κυρίως. Αλλά και καινοτομίες σχετικές με την πληροφορική την τεχνητή νοημοσύνη τις τηλεπικοινωνίες ακόμα και τη χρηματοδότηση βρίσκονται σε εξέλιξη και θα πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση όσο ποτέ άλλοτε για να αντιδράσουμε έγκαιρα και αποτελεσματικά. Πιστεύω πως στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον ίσως αλλάξουν πολλά από αυτά που σήμερα θεωρούμε δεδομένα, λόγω των αλλαγών που επέρχονται στην τεχνολογία κυρίως.

Απόσπασμα από τη συνέντευξη του κ. Παπαγιαννόπουλου στο τεύχος Ιουνίου-Ιουλίου 2021 των Ναυτικών Χρονικών (σελ. 62-66).