Η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών εξέδωσε, όπως κάθε χρόνο, την ετήσια έκθεσή για την περίοδο 2017- 2018.

Στην εισαγωγή της ετήσιας έκθεσης της ΕΕΕ ο πρόεδρος της Ένωσης, κ. Θεόδωρος Βενιάμης ανέφερε: «Το προηγούμενο έτος, αν και παρατηρήθηκαν πολλές διακυμάνσεις στις ναυλαγορές, η μεγάλη, σε διάρκεια και ένταση, ναυτιλιακή ύφεση φάνηκε να φθάνει στο τέλος της. Το 2018 βρίσκει τη ναυτιλία μας να διατηρεί ακάθεκτη τα υψηλά ποσοστά πλοιοκτησίας στη διεθνή ναυτιλιακή κατάταξη, ελέγχοντας το 20% περίπου της παγκόσμιας χωρητικότητας (με ένα μερίδιο 30% στα δεξαμενόπλοια και 22% στα bulk carriers) και αντιπροσωπεύοντας στην Ευρώπη σταθερά το 50% σχεδόν (σε dwt) του κοινοτικού στόλου.

Στην πρόσφατη επίσκεψη της αντιπροσωπείας της Ενώσεώς μας στην Ουάσινγκτον, η στρατηγική σημασία της ελληνικής ναυτιλίας και των αναντικατάστατων υπηρεσιών που παρέχει διαχρονικά στην αμερικανική οικονομία έτυχε ευρείας αναγνώρισης και εκτίμησης από την Αμερικανική κυβέρνηση και διοίκηση, επιβεβαιώνοντας το γεγονός ότι στο πρόσωπο των Ελλήνων εφοπλιστών, οι εμπορικοί μας εταίροι βλέπουν ένα σημαντικό και αξιόπιστο συνεργάτη.

Σε διεθνές επίπεδο, σημαντικές είναι οι περιβαλλοντικές και τεχνολογικές προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει στο προσεχές διάστημα η ναυτιλιακή βιομηχανία για να ανταποκριθεί στις σημερινές απαιτήσεις για υψηλές αποδόσεις, ενώ συχνά της καταλογίζονται δυσανάλογες ευθύνες σε σχέση με άλλες βιομηχανίες για οριζόντια περιβαλλοντικά θέματα. Πρόκειται για μια αντιμετώπιση που οφείλεται στο ότι η ναυτιλία προσφέρει τις πολύτιμες υπηρεσίες της προς όφελος όλων των εθνών, χωρίς όμως αυτές να είναι ευρέως αντιληπτές και χωρίς να είναι κατανοητός ο τρόπος λειτουργίας της.

Η ναυτιλία είναι μία εξόχως ανταγωνιστική και με μεγάλη ευχέρεια μετεγκατάστασης παγκόσμια βιομηχανία. Επομένως, η ναυτιλιακή πολιτική, εθνική ή περιφερειακή, δεν μπορεί να είναι στατική, αλλά οφείλει να παρακολουθεί και να προσαρμόζεται προς τα μέτρα που εφαρμόζονται διεθνώς τόσο ως προς την ανταγωνιστικότητα των νηολογίων όσο και ως προς την εγκατάσταση και λειτουργία ναυτιλιακών εταιρειών.

Οι Έλληνες εφοπλιστές νιώθουμε το χρέος να πρωτοστατούμε στην αντιμετώπιση των προκλήσεων, παρέχοντας τα εχέγγυα που μας δίνει η εμπειρία και τεχνογνωσία που κατέχουμε στους τομείς που εξειδικευόμαστε. Αυτή η βαθιά τεχνογνωσία και εμπειρία μας δίνει το δικαίωμα να υπερασπιζόμαστε τον τομέα μας έναντι πολιτικών που αγνοούν τα πραγματικά δεδομένα και τις απαιτούμενες προϋποθέσεις για την εύρυθμη και βιώσιμη λειτουργία της ναυτιλίας.

Σε εθνικό επίπεδο, αποτελεί ιδιαίτερα θετικό γεγονός ότι ο ρόλος της ελληνόκτητης ναυτιλίας έχει γίνει ευρέως γνωστός και σεβαστός ως εθνικό κεφάλαιο μέγιστης σημασίας και υπερκομματικού χαρακτήρα για τον τόπο. Αυτό αποτελεί στάση υπευθυνότητας απέναντι στη ναυτική ιστορία και παράδοση του έθνους μας και εγγύηση για τη διατήρηση των στενών δεσμών της ναυτιλίας με τον τόπο μας. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται και οι προσπάθειες της ναυτιλιακής κοινότητας να αναζωπυρώσει τη ναυτοσύνη των Ελλήνων, η οποία αποτελεί προϋπόθεση συνέχισης της ναυτικής τεχνογνωσίας που χρειάζεται η ναυτιλία μας. Η πολιτεία και η ναυτεργασία θα πρέπει να υπερθεματίσουν στην εκπλήρωση του στόχου αυτού προκειμένου να επιτύχουμε την προώθηση του ναυτικού επαγγέλματος και την αναβάθμιση της ναυτικής εκπαίδευσης, προσβλέποντας στην αύξηση του αριθμού των ναυτικών, ειδικά στην τρέχουσα συγκυρία όπου οι νέοι χρειάζονται επαγγελματικές διεξόδους. Η χώρα μας θα πρέπει, επίσης, να εκμεταλλευθεί τις ανακατατάξεις στην Ευρώπη ώστε να μπορέσει μέσω της υιοθέτησης μιας αναπτυξιακής πλατφόρμας να προσελκύσει μεγάλο τμήμα ναυτιλιακών και παραναυτιλιακών δραστηριοτήτων. Η δυναμική της ποντοπόρου ναυτιλίας μας, που αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο για την ανάπτυξη ενός διεθνούς προηγμένου ναυτιλιακού πλέγματος δραστηριοτήτων, είναι δεδομένη: αυτό που χρειάζεται είναι το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο και η αξιοποίηση της καίριας γεωπολιτικής θέσης της χώρας μας.

Τέλος, η ναυτιλία μας αποτελεί τον πρώτο επιχειρηματικό κλάδο που με πρωτοβουλία της ΕΕΕ, ίδρυσε τον Απρίλιο του 2016 την Εταιρεία Κοινωνικής Προσφοράς Ελληνικού Εφοπλισμού με τον διακριτικό τίτλο «ΣΥΝ-ΕΝΩΣΙΣ», το επίσημο συλλογικό όχημα της ναυτιλιακής κοινότητας για την υλοποίηση έργων κοινωνικής αλληλεγγύης και κοινωφελών δράσεων. Το έργο που επιτελείται είναι πολυδιάστατο και συνεχώς εξελισσόμενο βάσει των αναγκών της ελληνικής κοινωνίας, με όραμα να επεκταθεί περαιτέρω σε κοινωφελείς δράσεις μεγάλης εμβέλειας, αντάξιες της διαχρονικής κοινωνικής προσφοράς του εφοπλισμού. Αναμφισβήτητα, οι προκλήσεις λοιπόν είναι πολλές και συνεχείς, εντός και εκτός εθνικών συνόρων. Η ναυτιλιακή μας οικογένεια, με την ΕΕΕ ως το μοναδικό θεσμικό εκπρόσωπό της, παραμένει προσηλωμένη στη διατήρηση της ποσοτικής αλλά και ποιοτικής πρωτοκαθεδρίας της ναυτιλίας των Ελλήνων στο διεθνές ανταγωνιστικό ναυτιλιακό γίγνεσθαι».

Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της ΕΕΕ, το 2017 διαφάνηκαν τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης της αγοράς για την παγκόσμια ναυτιλία, ύστερα από μια μακρά και βαθιά ύφεση και έντονες προκλήσεις στους περισσότερους τομείς το 2016. Η παγκόσμια ανάκαμψη, που ξεκίνησε από τα μέσα του 2016, εξακολούθησε να ενισχύεται μέσα στο 2017, με αποτέλεσμα να επέλθει μια διευρυμένη παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη η οποία ανήλθε στο 3,7% . Το παγκόσμιο εμπόριο αυξήθηκε επίσης κατά 4,7%, αφήνοντας πίσω του τον πιο αργό ρυθμό ανάπτυξης που είχε παρατηρηθεί από το 2009. Το 2017, το παγκόσμιο εμπόριο σαφώς υποστηρίχθηκε από την ανάκαμψη των επενδύσεων, ιδίως μεταξύ των αναπτυγμένων οικονομιών και την αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής στην Ασία, σε συνδυασμό με την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των επιχειρήσεων και των καταναλωτών. Βελτιωμένες προοπτικές παρατηρήθηκαν για τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και χύδην ξηρού φορτίου, ενώ οι αβεβαιότητες αναφορικά με τα δεξαμενόπλοια και τα πλοία μεταφοράς υγροποιημένου αερίου συνεχίστηκαν.

Ο ρυθμός ανάπτυξης του παγκόσμιου στόλου ήταν της τάξης του 3,3% περίπου και παρά το γεγονός ότι σημειώθηκε μειωμένη δραστηριότητα στη διάλυση πλοίων, αυτός εξακολούθησε να υπολείπεται του ρυθμού ανάπτυξης του παγκόσμιου εμπορίου. Η ισορροπημένη ανάπτυξη της παγκόσμιας ναυτιλιακής ζήτησης και προσφοράς ενίσχυσε τις τιμές των ναύλων εμφανίζοντας ενθαρρυντικά σημάδια, παρά τις αντιθέσεις μεταξύ των διαφόρων τομέων, ιδίως για τα έσοδα των δεξαμενοπλοίων και των πλοίων χύδην ξηρού φορτίου.

Αναφορικά με την Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι ο πληθυσμός της Ελλάδας αντιπροσωπεύει μόνο το 0,15% του παγκόσμιου πληθυσμού, τα πλοία που μεταφέρουν το 20% του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου ελέγχονται από Έλληνες. Ειδικότερα, η ελληνική ναυτιλία εξακολουθεί να κατέχει την πρώτη θέση διεθνώς, όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, ο στόλος ανέρχεται σε 4.746 πλοία (άνω των 1.000 gt) χωρητικότητας 365,45 εκατομμυρίων τόνων (dwt), αύξηση περίπου 6,6% σε σχέση με το προηγούμενο έτος – που αντιπροσωπεύει το 19,89% σε dwt του συνόλου του παγκόσμιου στόλου και το 49,15% του συνόλου του στόλου της ΕΕ.

Η ελληνική σημαία αριθμεί 753 πλοία (άνω των 1.000 gt) χωρητικότητας 41,70 εκατομμυρίων gt . Ο στόλος με ελληνική σημαία κατατάσσεται στην έβδομη θέση διεθνώς και δεύτερος στην ΕΕ (σε όρους dwt). Επιπλέον, οι Έλληνες εφοπλιστές ελέγχουν το 29,19% του παγκόσμιου στόλου δεξαμενοπλοίων αργού πετρελαίου, το 22,03% του παγκόσμιου στόλου πλοίων χύδην ξηρού φορτίου και το 15,45% του παγκόσμιου στόλου πλοίων μεταφοράς χημικών και παράγωγων προϊόντων πετρελαίου.

Το 2017 χαρακτηρίστηκε από περαιτέρω συρρίκνωση της χρηματοδότησης των πλοίων, με τις ευρωπαϊκές τράπεζες να δέχονται πιέσεις. Ωστόσο, από τις 2.333 παραγγελίες για νέα πλοία συνολικής χωρητικότητας 175,30 εκατομμυρίων dwt μέχρι το τέλος του 2017, οι παραγγελίες νέων πλοίων από ελληνικά συμφέροντα ανήλθαν σε 206 πλοία (άνω των 1.000 gt), συνολικής χωρητικότητας 24,47 εκατομμυρίων dwt. Από αυτά τα πλοία, 142 ήταν δεξαμενόπλοια που αντιστοιχούν σε 29,16% της παγκόσμιας χωρητικότητας (dwt) υπό παραγγελία, τα οποία περιλαμβάνουν 33 δεξαμενόπλοια LNG / LPG που ανέρχονται σε 17,76% της παγκόσμιας χωρητικότητας (dwt) υπό παραγγελία, 58 φορτηγά χύδην ξηρού φορτίου που αντιστοιχούν σε 8,71% της παγκόσμιας χωρητικότητας (dwt) υπό παραγγελία και 5 πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων που αντιστοιχούν στο 1,38% της παγκόσμιας χωρητικότητας (dwt) υπό παραγγελία. Το ηλικιακό προφίλ της ελληνικής σημαίας το 2017 ήταν 13,7 έτη και του ελληνόκτητου στόλου 11,5 έτη, ενώ ο μέσος όρος ηλικίας του παγκόσμιου στόλου ήταν 14,6 έτη.

Όπως αναφέρεται στην έκθεση της ΕΕΕ για την περίοδο 207-2018, η Ελλάδα παραμένει στη Λευκή Λίστα STCW (Standards of Training, Certification and Watchkeeping for Seafarers) του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (International Maritime Organization – IMO). Επίσης, η ελληνική σημαία περιλαμβάνεται στη Λευκή Λίστα του Paris Memorandum οf Understanding (Paris MoU) και του Tokyo Memorandum of Understanding (Tokyo MoU). Ο ελληνικός στόλος είναι ένας από τους πιο ασφαλείς παγκοσμίως, με μόλις 0,65% του στόλου (με βάση τον αριθμό πλοίων) ή το 0,19% (με βάση τη χωρητικότητα) να έχει εμπλακεί σε ναυτικά ατυχήματα.